Βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη &
Βεβαίωση Οικονομικά Ασθενέστερου Οφειλέτη
Βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη
Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η Κοινή Υπουργική Απόφαση για τον καθορισμό της αρμόδιας υπηρεσίας και της διαδικασίας διαπίστωσης του ευάλωτου οφειλέτη και έκδοσης της σχετικής βεβαίωσης του άρθρου 217 στοιχ. β του ν. 4738/2020 (Α’ 207).
Αναλυτικά η απόφαση προβλέπει:
Αρμόδια Υπηρεσία-Διαδικασία
1. Αρμόδια υπηρεσία για τη διαπίστωση της πλήρωσης των εισοδηματικών, περιουσιακών και λοιπών κριτηρίων που ισχύουν, σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74), ώστε ο οφειλέτης να χαρακτηριστεί ευάλωτος, ορίζεται η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.) του Υπουργείου Οικονομικών.
2. Ο έλεγχος των προϋποθέσεων, βάσει των οποίων διαπιστώνεται ότι ο οφειλέτης εμπίπτει στην κατηγορία του ευάλωτου οφειλέτη και η έκδοση της σχετικής βεβαίωσης διεξάγεται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας ηλεκτρονικής υποβολής και διαχείρισης αιτήσεων, η οποία αναπτύσσεται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ), σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.).
Στην πλατφόρμα παρέχεται πρόσβαση μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr – ΕΨΠ).
Υποβολή Αίτησης
- Ο οφειλέτης, στο πρόσωπο του οποίου συντρέχουν οι προϋποθέσεις χαρακτηρισμού ως ευάλωτου σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74), καθώς και το άρθρο 4 της κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσας κοινής υπουργικής απόφασης υπό στοιχεία Δ13οικ.10747/256/6.3.2019 (Β’ 792), μπορεί να υποβάλει αίτηση εντός των νομίμων προθεσμιών των άρθρων 217 και 218 του ν. 4738/2020 στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του άρθρου 1, ώστε να του χορηγηθεί η βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη. Η έννοια του οφειλέτη περιλαμβάνει, τόσο τον άμεσα αντισυμβαλλόμενο ως πρωτοφειλέτη, όσο και τους ενεχόμενους εις ολόκληρον ως συνοφειλέτες ή εγγυητές.
- Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά, με τους κωδικούς ταυτοποίησης taxisnet. Μέσω της ταυτοποίησης, ανακτώνται αυτόματα από τις βάσεις δεδομένων της Φορολογικής Διοίκησης τα ακόλουθα στοιχεία:
α) Πλήρη στοιχεία του αιτούντος και ειδικότερα το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο, ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου, ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης και οι Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας, αν είναι επιτηδευματίας.
β) Πλήρη στοιχεία του συζύγου ή του συμβίου αι των εξαρτώμενων μελών του και ειδικότερα το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο, ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου, ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης και οι Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας, αν είναι επιτηδευματίες.
3. Ο αιτών συμπληρώνει το τηλέφωνο, τη διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του, καθώς και την ακίνητη περιουσία και τις οικογενειακές καταθέσεις σε χώρες εκτός Ελλάδος. Στη συνέχεια επιβεβαιώνει τα στοιχεία της κύριας κατοικίας του, ενώ παράλληλα υποβάλλει και τις ακόλουθες υπεύθυνες δηλώσεις:
α) Ότι η κατοικία που έχει δηλωθεί στη φορολογική διοίκηση συνιστά την κύρια κατοικία του ή, σε περίπτωση μεταβολής αυτής από το χρόνο της τελευταίας φορολογικής δήλωσης, η πλέον πρόσφατη κατοικία.
β) Ότι έχει κηρυχθεί σε κατάσταση πτώχευσης ή ότι ο ενυπόθηκος ή ο προσημειούχος πιστωτής, σύμφωνα με την περίπτωση γ’ του άρθρου 217 του ν. 4738/2020 (Α’ 207) έχει κατάσχει το ακίνητό του που συνιστά την κύρια κατοικία ή ότι έχει καταρτιστεί σύμβαση αναδιάρθρωσης του Κεφαλαίου Α’ του Δευτέρου Μέρους του πρώτου βιβλίου του νόμου αυτού.
γ) Ότι συντρέχουν στο πρόσωπό του οι προϋποθέσεις χαρακτηρισμού ως ευάλωτου, σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74) και το άρθρο 217 του ν. 4738/2020.
δ) Ότι παρέχει άδεια στους χρηματοδοτικούς φορείς και στο δημόσιο για πρόσβαση, επεξεργασία και διασταύρωση των δεδομένων που περιλαμβάνονται στην αίτηση, όσο και άλλων δεδομένων του που βρίσκονται στην κατοχή των χρηματοδοτικών φορέων, για τους σκοπούς του παρόντος.
- Η αίτηση συνυπογράφεται από τον σύζυγο ή το συμβίο και από τα εξαρτώμενα μέλη του αιτούντος ή τους νομίμους αντιπροσώπους τους.
Σε περίπτωση διακοπής της έγγαμης ή ελεύθερης συμβίωσης, δεν απαιτείται η συνυπογραφή της αίτησης από τον σύζυγο. Στην περίπτωση αυτή, για τα κριτήρια χαρακτηρισμού του ως ευάλωτου, σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74) καθώς και το άρθρο 4 της κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσας κοινής υπουργικής απόφασης υπό στοιχεία Δ13οικ.10747/256/2019 (Β’ 792), λαμβάνεται υπόψη το ατομικό εισόδημα του αιτούντος, προσαυξημένο σύμφωνα με τα ποσά που προβλέπονται για τα εξαρτώμενα μέλη, που έχει στην επιμέλειά του ο αιτών.
Η διακοπή της έγγαμης ή ελεύθερης συμβίωσης θα πρέπει να έχει δηλωθεί στη Φορολογική Διοίκηση πριν από την υποβολή της σχετικής αίτησης, και τα σχετικά στοιχεία αντλούνται από αυτή.
5. Η υποβολή της αίτησης του παρόντος συνεπάγεται αυτοδίκαια την άρση του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεων του άρθρου 1 του ν.δ. 1059/1971 (Α’ 270) και του φορολογικού απορρήτου του άρθρου 17 του ν. 4174/2013 (Α 170) για τον έλεγχο της πλήρωσης των κριτηρίων χαρακτηρισμού ως ευάλωτου, σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74), καθώς και το άρθρο 4 της κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσας κοινής υπουργικής απόφασης υπό στοιχεία Δ13οικ.10747/256/2019 (Β’ 792) για τον αιτούντα, το σύζυγο ή το συμβίο και τα εξαρτώμενα μέλη.
6. Ανακτώνται αυτόματα από τη βάση δεδομένων της φορολογικής διοίκησης για τον αιτούντα, το σύζυγο ή το συμβίο, και τα εξαρτώμενα μέλη, κατά περίπτωση, τα ακόλουθα στοιχεία:
α) η κατοικία που έχει δηλωθεί ως κύρια στην τελευταία φορολογική δήλωση που προηγείται της αίτησης,
β) τυχόν διακοπή της έγγαμης συμβίωσης,
γ) δήλωση εισοδήματος φυσικών προσώπων τελευταίου φορολογικού έτους,
δ) πράξη διοικητικού προσδιορισμού του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τελευταίου φορολογικού έτους,
ε) πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος του τελευταίου φορολογικού έτους. Τα έγγραφα της παρούσας παραγράφου αντλούνται αυτόματα, εκκινώντας από την τελευταία διαθέσιμη έκδοσή τους, εφόσον δεν έχει παρέλθει η αντίστοιχη προθεσμία υποβολής τους βάσει της κείμενης νομοθεσίας. Μετά την παρέλευση των προβλεπόμενων προθεσμιών, η αυτόματη άντληση των εγγράφων, εκκινεί από την τελευταία έκδοση, για την οποία υπάρχει υποχρέωση υποβολής.
7 Με την ολοκλήρωση της ανάκτησης των δεδομένων της παρ. 6 η αίτηση διαβιβάζεται ηλεκτρονικά στους χρηματοδοτικούς φορείς, από τους οποίους ανακτώνται εντός δέκα (10) εργασίμων ημερών στοιχεία αναφορικά με καταθέσεις και επενδυτικά προϊόντα του τηρούνται στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, καθώς και την εκτιμώμενη αξία τους.
8. Η αίτηση υπέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του αιτούντα και των συνυπογραφόντων, συζύγου ή συμβίου και εξαρτώμενων μελών, για την ακρίβεια και την πληρότητα του περιεχομένου και των υποβληθέντων εγγράφων.
9. Σε περίπτωση που είτε δεν προκύπτει από τα αντλούμενα στοιχεία της φορολογικής διοίκησης ότι η κατοικία συνιστά την κύρια κατοικία του οφειλέτη, είτε έχει μεταβληθεί η κύρια κατοικία του οφειλέτη από το χρόνο υποβολής της τελευταίας φορολογικής δήλωσης, αυτός προσκομίζει έγγραφα που να αποδεικνύουν επαρκώς τη χρήση του ακινήτου ως κύρια κατοικία. Τα έγγραφα που δύνανται να προσκομιστούν στην περίπτωση αυτή είναι λογαριασμοί παρόχων υπηρεσιών κοινής ωφελείας στο όνομα του δικαιούχου.
10. Με την ολοκλήρωση των διαδικασιών των παρ. 3-9 και την ανάκτηση των στοιχείων που ορίζονται στις παραγράφους αυτές, η αίτηση θεωρείται υποβληθείσα.
11. Ο έλεγχος εκπλήρωσης των κριτηρίων χαρακτηρισμού του αιτούντα ως ευάλωτου πραγματοποιείται με βάση:
α) τα δηλωθέντα από τον αιτούντα στοιχεία,
β) τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις ως προς αυτά,
γ) τις προσκομιζόμενες υπεύθυνες δηλώσεις.
Έκδοση βεβαίωσης
1. Εάν, κατά την ανάκτηση των δεδομένων αυτών, διαπιστωθεί ότι ο αιτών δεν πληροί ένα ή περισσότερα κριτήρια χαρακτηρισμού του ως ευάλωτου, σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74) καθώς και το άρθρο 4 της κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσας κοινής υπουργιής απόφασης υπό στοιχεία Δ13οικ.10747/256 (Β’ 792), είτε ότι δεν τηρήθηκαν οι νόμιμες προθεσμίες για την υποβολή της αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 219 του ν. 4738/2020 (Α’ 207), η ηλεκτρονική πλατφόρμα αποστέλλει ηλεκτρονικά σχετική ειδοποίηση στον αιτούντα.
Με την αποστολή της, η διαδικασία περατώνεται, η αίτηση θεωρείται απορριφθείσα και ενημερώνονται σχετικά μέσω της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας ο οφειλέτης και οι χρηματοδοτικοί φορείς.
2. Σε κάθε άλλη περίπτωση, εκδίδεται βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη από την ηλεκτρονική πλατφόρμα. Η βεβαίωση αυτή φέρει την υπογραφή του Ειδικού Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους με μηχανικό μέσο, καθώς και μοναδικό αριθμό ελέγχου της γνησιότητάς της. Η ισχύς της βεβαίωσης είναι για τρείς (3) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης.
3. Η βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη αποστέλλεται στη συνέχεια ηλεκτρονικά στο Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης του άρθρου 218 του ν. 4738/2020 (Α’ 207) για να λάβει χώρα η απόκτηση του ακινήτου του ευάλωτου οφειλέτη από το Φορέα, εντός των νομίμων προθεσμιών του άρθρου 218 του ν. 4738/2020, ενώ παράλληλα αποστέλλεται σχετική ενημέρωση στους χρηματοδοτικούς φορείς περί έκδοσης της βεβαίωσης.
Σε λειτουργία τέθηκε μία ακόμα πλατφόρμα στήριξης των δανειοληπτών. Πρόκειται για την πλατφόρμα βεβαίωσης οικονομικά ασθενέστερου οφειλέτη που αφορά στην στήριξη των δανειοληπτών χορηγώντας τους επιδότηση επιτοκίου. Μέχρι την έναρξη αυτής της πλατφόρμας η επιδότηση επιτοκίου λαμβανόταν με αίτηση στην πλατφόρμα βεβαίωσης ευάλωτου οφειλέτη. Πλέον αυτό άλλαξε και λειτουργεί άλλη διαφορετική πλατφόρμα.
Σε λειτουργία τέθηκε η ψηφιακή πλατφόρμα για την έκδοση βεβαίωσης οικονομικά ασθενέστερου οφειλέτη με διευρυμένα κατά 30% τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια για την ένταξή του στο πρόγραμμα επιδότησης της δόσης στεγαστικών δανείων του Ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Βεβαίωση Οικονομικά Ασθενέστερου Οφειλέτη
Το Υπουργείο Οικονομικών, σε συνέχεια της ψήφισης σχετικής νομοθετικής διάταξης, θέτει σε εφαρμογή την Υπουργική Απόφαση για την εφαρμογή διευρυμένων, κατά 30%, εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων ένταξης των οικονομικά ασθενέστερων οφειλετών στο πρόγραμμα επιδότησης της δόσης στεγαστικών δανείων του Ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση, για τους οικονομικά ασθενέστερους οφειλέτες, τα εισοδηματικά κριτήρια αυξάνονται έως τα 27.300 ευρώ, ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού, από 21.000 ευρώ που ίσχυε μέχρι πρότινος.
Ειδικότερα, τα εισοδηματικά κριτήρια διαμορφώνονται ως εξής:
- Μονοπρόσωπο νοικοκυριό: 9.100 ευρώ.
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη: 13.650 ευρώ.
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος : 18.200 ευρώ.
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη: 22.750 ευρώ.
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω: 27.300 ευρώ.
Στα ίδια ως άνω όρια διαμορφώνονται και τα κριτήρια των καταθέσεων για κάθε τύπο νοικοκυριού.
Αντίστοιχα, διευρύνονται κατά 30% και τα περιουσιακά κριτήρια, δηλαδή η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού, έως τα 234.000 ευρώ, ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού, από 180.000 ευρώ που ίσχυε μέχρι πρότινος.
Ταυτόχρονα, η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, συνδράμει και στην υλοποίηση του προγράμματος, ως προς το πρώτο βήμα αυτού, που είναι η έκδοση της σχετικής βεβαίωσης οικονομικά ασθενέστερου οφειλέτη μέσω δικής της ψηφιακής πλατφόρμας.
Η έκδοση της βεβαίωσης γίνεται από σήμερα με υποβολή αίτησης στο link: https://www.gov.gr/ipiresies/periousia-kai-phorologia/diakheirise-opheilon/bebaiose-oikonomika-asthenesterou-opheilete
Υπενθυμίζεται ότι η υλοποίηση του προγράμματος επιδότησης, ποσοστού 50% της αύξησης του επιτοκίου, επιβαρύνει αποκλειστικά το τραπεζικό σύστημα και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό.
Ποιες είναι οι διαφοροποιήσεις της βεβαίωσης ευάλωτου οφειλέτη και της βεβαίωσης οικονομικά ασθενέστερου οφειλέτη;
Πώς αυτές βοηθούν τους δανειολήπτες;
Η βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη αφορά σε έναν περιορισμένο αριθμό δανειοληπτών λόγω των εισοδηματικών κριτηρίων που πρέπει να τηρεί ο δανειολήπτης και προστατεύει την κύρια οικία του ευαλώτου από πλειστηριασμό.
Την βεβαίωση αυτή μπορούν να εκδώσουν όσοι δανειολήπτες έχουν λάβει έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης και κινδυνεύουν να χάσουν την κύρια κατοικία τους σε πλειστηριασμό και όσοι έχουν κηρυχθεί σε πτώχευση. Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει οι δανειολήπτες να ξεκινήσουν αίτηση στην πλατφόρμα για την βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη. Η διαδικασία της έκδοσης απαιτεί τουλάχιστον 15 ημέρες και διαρκεί για 3 μήνες.
Σύμφωνα με οδηγίες της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους η έκδοσή της βεβαίωσης θα πρέπει να εκκινήσει εντός 60 ημερών από την επίδοση στον δανειολήπτη της έκθεσης αναγκαστικής κατάσχεσης ή σε περίπτωση κήρυξης σε πτώχευση μετά την έκδοση της δικαστικής απόφασης. Απαιτείται η ανάρτηση και εγγράφων που απαιτεί η πλατφόρμα.
Στην συνέχεια θα πρέπει να επιδοθεί η βεβαίωση τόσο στον συμβολαιογράφο που πρόκειται να διενεργήσει τον πλειστηριασμό όσο και στο επισπεύδον μέρος, που συνήθως είναι εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις. Με την επίδοση της βεβαίωσης ο δανειολήπτης θα καταφέρει να σταματήσει τον πλειστηριασμό. Προσοχή επιτυγχάνεται μόνο αναστολή πλειστηριασμού και όχι ακύρωσή του δια παντός.
Στην περίπτωση της βεβαίωσης ευάλωτου οφειλέτη μετά από κήρυξη πτώχευσης θα πρέπει να ενημερωθεί ο σύνδικος πτώχευσης για την εκκίνηση της έκδοσης προκειμένου να συμπράξει και αυτός στην διαδικασία. Προσοχή η βεβαίωση έχει ισχύ 3 μηνών και θα πρέπει να είναι σε ισχύ κατά την ημέρα διενέργειας του πλειστηριασμού.
Με την έκδοση της βεβαίωσης ευάλωτου οφειλέτη, ο οφειλέτης συναινεί για την μεταβίβαση της κύριας κατοικίας του σε έναν Ιδιωτικό Φορέα, τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων. Ο οφειλέτης θα έχει την δυνατότητα να συνεχίσει να διαμένει στην κατοικία του για 12 έτη καταβάλλοντας ενοίκιο στον ιδιωτικό φορέα. Μετά την πάροδο των 12 ετών θα έχει δικαίωμα επαναγοράς της κατοικίας του.
Να σημειωθεί ότι ο ευάλωτος οφειλέτης μπορεί να συμμετέχει και στην πλατφόρμα συνεισφοράς του Δημοσίου, που είναι διαφορετική πλατφόρμα, μέσω της οποίας παρέχεται επιδότηση της δόσης του στεγαστικού δανείου για 15 μήνες, μέχρι να μεταβιβασθεί δηλαδή η κύρια κατοικία στον ιδιωτικό φορέα.
Από την άλλη, η βεβαίωση οικονομικά ασθενέστερου οφειλέτη δημιουργήθηκε για να υποστηρίξει τους δανειολήπτες που είδαν τη μηνιαία δόση του δανείου τους να αυξάνεται λόγω της αύξησης των επιτοκίων. Δεν έχει να κάνει με πλειστηριασμούς. Έχει να κάνει με την προσπάθεια να συγκρατηθεί η αύξηση της μηνιαίας δόσης των ενήμερων δανείων.
Για τον λόγο αυτό δημιουργήθηκε μια νέα πλατφόρμα και τέθηκαν υψηλότερα εισοδηματικά κριτήρια. Για την έκδοση της βεβαίωσης η διαδικασία είναι παρόμοια με αυτή της πλατφόρμας ευάλωτου οφειλέτη και απαιτούνται τουλάχιστον 15 ημέρες.
Συνεπώς, πλέον πρόκειται για δύο διαφορετικές βεβαιώσεις που εκδίδονται από διαφορετικές πλατφόρμες. Η σημασία της βεβαίωσης ευάλωτου οφειλέτη είναι αδιαμφισβήτητή για τους δανειολήπτες, καθώς τους δίνεται μία ευκαιρία να σώσουν το σπίτι τους ακόμα και την τελευταία στιγμή και να συνεχίσουν να κατοικούν σε αυτό ως μισθωτές. Η βεβαίωση οικονομικά ασθενέστερου οφειλέτη, από την άλλη, προσφέρει μία οικονομική ελάφρυνση στους ενήμερους δανειολήπτες που αποπληρώνουν το δάνειο τους αλλά επιβαρύνθηκαν από τις αυξήσεις των επιτοκίων.
Μπορούμε να εξετάσουμε το φάκελο σας, και να σας παρέχουμε ολοκληρωμένη ενημέρωση για την υπόθεσή σας